تاثیر سطوح مختلف پودر ریشه جین سنگ وحشی بر عملکرد، پاسخ های ایمنی و تغییرات هیستولوژیک اندام های داخلی جوجه گوشتی

این آزمایش به منظور مقایسه اثر سطوح مختلف پودر ریشه جین سنگ وحشی بر عملکرد، پاسخ های ایمنی و تغییرات هیستولوژیک اندام های داخلی جوجه گوشتی انجام گرفت. از تعداد 228 قطعه جوجه گوشتی یک روزه سویه راس 308 درقالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار و 4 تکرار و تعداد 12 قطعه جوجه در هر تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) تیمار شاهد(جیره پایه بدون افزودنی)، 2) تیمار آنتی بیوتیک (جیره پایه+100 میلی گرم در کیلوگرم ویرجینامایسین)، 3) تیمار 5/0 در صد پودر ریشه جین سنگ وحشی(جیره پایه+5/0% پودر ریشه جین سنگ)، 4) تیمار 1 در صد پودر ریشه جین سنگ وحشی (جیره پایه+1% پودر ریشه جین سنگ)، 5) تیمار ویتامینe (جیره پایه+100 میلی گرم در کیلوگرم)، 6) تیمار ویتامینc (جیره پایه+ 500 میلی گرم در کیلوگرم) در نظر گرفته شد. جیره های آزمایشی در طی سه دوره مختلف آغازین (10-1 روزگی)، رشد (24-11) و پایانی (42-25) در اختیار پرندگان قرار گرفت. فاکتور های اندازه گیری شده شامل: میانگین افزایش وزن بدن، میانگین خوراک مصرفی، ضریب تبدیل غذایی، درصد لاشه، وزن نسبی اندام های داخلی (سینه، ران، گردن، چربی محوطه بطنی، کبد، قلب، پانکراس، سنگدان)، وزن نسبی اندام های لنفی (بورس فابریسیوس و طحال)، شمارش تفکیکی گلبول های سفید، مورفولوژی روده کوچک (دئودنوم و ژژنوم)، پاسخ آنتی بادی علیه واکسن نیوکاسل، پاسخ آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفندی (srbc)، که برای این کار در روز های 25 و 35 آنتی ژن گلبول قرمز گوسفند تزریق و در دو نوبت (32 و 42 روزگی) خونگیری انجام شد. آنالیز داده ها به وسیله نرم افزار sas ومقایسه میانگین ها توسط آزمون دانکن انجام گردید. نتایج آزمون نشان داد که تفاوت معنی داری بین تیمار های آزمایشی از نظر افزایش وزن وجود نداشت. میانگین خوراک مصرفی در بین تیمار ها اختلاف معنی داری نداشت اما در مقایسه مستقل در دوره آغازین گروه شاهد در برابر گروه جین سنگ و در دوره رشد و دوره پایانی گروه ویرجینامایسین در برابر گروه جین سنگ اختلاف معنی داری (05/0>p) نشان داد و جین سنگ توانست خوراک مصرفی را بهبود ببخشد. بین تیمار ها در ضریب تبدیل غذایی اختلافی وجود نداشت و در مقایسه مستقل دردوره پایانی گروه ویرجینامایسین در برابر گروه جین سنگ اختلاف معنی داری (05/0>p) مشاهده شد که جین سنگ کمترین ضریب تیدیل غذایی را داشت. وزن نسبی اندام های داخلی تفاوت معنی داری به لحاظ آماری نداشت ولی بصورت غددی جین سنگ 1 درصد بطور کلی وزن اندام های داخلی را افزایش داد. در وزن نسبی اندام های لنفی نیز اختلاف معنی داری مشاهده نشد. تیتر آنتی بادی علیه نیوکاسل و srbc تفاوت معنی داری نداشت. در شمارش تفکیکی گلبول سفید خون درصد هتروفیل، درصد لنفوسیت و نسبت هتروفیل به لنفوسیت تفاوت معنی دار در سطح 5 درصد داشتند و تیمار جین سنگ در مقایسه با ویرجینامایسین باعث افزایش درصد هتروفیل شد. اثر تیمار های مختلف بر طول پرز دئودنوم معنی دار بود و طول پرز تیمار شاهد در مقایسه با سایر تیمار ها کاهش یافته بود(05/0>p). اگرچه استفاده از پودر ریشه جین‏سنگ وحشی در آزمایش حاضر تاثیری بر عملکرد نداشت ولی باعث افزایش طول پرز، بهبود پاسخ‏های ایمنی و همچنین بهبود شاخص‏های سلامت کبد منجر گردید. بنابراین به نظر می‏رسد استفاده از این گیاه در جیره طیور بتواند تاثیرات مطلوبی از لحاظ تقویت پاسخ های ایمنی و سلامت سطح جذب روده به همراه داشته باشد.